Geschiedenis
Het nu volgende stuk is een samenvatting van een veel uitgebreider verhaal over de
geschiedenis van de Constructam caravan die alleen voor leden van de Constructam Caravan
Club te lezen is. Het verhaal over de geschiedenis van de Constructam Caravan is geschreven door Herre
Wynia en Jacky Broers.
Het Begin
Op 1 mei 1947 begint de geschiedenis van Constructam (Ateliers de Constructions de
Tamise) als Theo van der Herten dit bedrijf opricht. Hij kocht grond aan de Krijgsbaan in
Temse en begon met twee arbeiders het bedrijf voor het maken van benodigdheden voor de
scheepsbouw en onderdelen voor de spoorwegen.
Vanaf het begin van de jaren vijftig krijgen in veel landen in Europa arbeiders betaald verlof en gaan de lonen omhoog, waardoor er een markt voor vrijetijdsbesteding ontstaat,
Constructam stapt in 1953 in deze groeimarkt met het ontwerp van de Camping Car.
De modellen uit de Camping Car serie worden eind jaren vijftig verder ontwikkeld tot de
Happy (voor zes personen) en het kleinere broertje Micky (voor vier personen). De Camping Cars worden tot 1965 geproduceerd.
De eerste Caravans
Ondertussen is ook de broer van Theo, Lucien van der Herten tot het bedrijf toegetreden. Dit leidt in 1958 tot de bouw van de eerste Constructam caravans. Lucien van der Herten was als technisch tekenaar ook werkzaam in de scheepsbouw. De eerste Constructams in deze serie hebben mooie namen zoals de Bella Vista (de grootste), de Prima Vera (midden model) of de kleinste die Bambino wordt genoemd. De eerste caravans hebben een metalen chassis en een houten geraamte. De beplating is gemaakt van Masonite, een houtvezelplaat geproduceerd in Zweden.
De Bloeiperiode
Begin jaren zestig leggen de broers Van Herten de basis voor een stormachtige groei van het
bedrijf. Dit komt onder meer door een revolutionaire ontwikkeling in de wijze waarop de
caravan is opgebouwd. De onderste helft bestaat uit een metalen frame dat aan de
buitenzijde tot aan de taille is bekleed met aluminium. Vanaf de middenlijn is de bovenzijde
opgebouwd uit een met glasvezel versterkte polyester kap.
Door de relatief zware onderbouw ligt het zwaartepunt van de caravan laag, waardoor deze
de karakteristieke geweldige wegligging heeft.
In de jaren zestig blijven de ontwerpers van Constructam schaven en slijpen aan de ontwerpen.
Begin 1961 verschijnen de nieuwe typen Cresta en Comet op de markt. De naam Cresta
wordt daarna vervangen door Condor. Rond het begin van de jaren zestig ontstaat de
klassieke serie Constructam modellen zoals de Condor en de Comet 4,5 en 6. Vanaf dit
moment beginnen vrijwel alle namen van de modellen met de letter C.
De Condor en de Comet worden ontworpen met verschillende indelingen en zo ontstaan de
Comet 4,5 en 6 en de Condor 2, 3 en 4. Deze modellen hebben dan ook de twee
karakteristieke ronde dakvensters of dakventilatoren. Ook wordt in deze tijd nog de wat
afwijkende kleine caravan Corona ontworpen. Deze heeft veel meer rechte hoeken en is
relatief klein. Dit model is tussen 1963 en 1965 geproduceerd.
In een folder uit 1967 wordt het nieuwe model Coral in de modellen 1 en 3T geïntroduceerd.
Dit is een model dat wat betreft omvang tussen de kleine Condor en de grote Comet in ligt.
Ondertussen vinden er grote en kleine veranderingen aan het ontwerp van de caravans
plaats. In 1967 veranderen bijvoorbeeld de hoekige wielkasten in ronde en de ronde
achterkant krijgt iets meer een geknikte vorm. Een grotere verandering vindt plaats in 1969
wanneer de ronde dakvensters worden vervangen door grotere vierkante exemplaren.
In 1968 wordt in het dorp Houthalen in Belgisch Limburg, waar vanwege de mijnsluitingen
dan een grote werkloosheid heerst en genoeg arbeiders voorhanden zijn, een tweede
werkplaats geopend. Hier worden meubelen en polyester onderdelen gemaakt die
vervolgens in de werkplaats in Temse worden geassembleerd.
Gedwongen tot een nieuwe constructie
Door een combinatie van de oliecrisis en het duurder worden van arbeid moeten bij
Constructam de productiekosten drastisch naar beneden. Dit leidt in 1972 onder anderen tot
een andere bouwwijze waarbij de opgaande constructie van metaal en polyester op een
sandwich vloer wordt gemonteerd. Daarvoor werd eerst de onderste helft van de
constructie gebouwd en daarna de vloer geplaatst.
In 1973 wordt de polyester kap van de Constructam vervangen door een polyester dak en
wordt het metalen frame van de zijkanten opgetrokken tot boven de ramen. De buitenzijde
wordt volledig met een aluminium huid bekleed.
De gladde buitenzijde wordt in 1972 vervangen door een licht geprofileerde aluminium huid.
In het interieur vinden veranderingen plaats en worden de ronde kasten bijvoorbeeld
vervangen door meer hoekig gevormd meubilair en het eikenhout fineer wordt vervangen
door een lichtere houtsoort.
Ondertussen is de gehele caravanindustrie door de oliecrisis in zwaar weer terecht gekomen.
In deze periode gaat de een na de andere van de naar schatting dertig in België actieve
caravan fabrieken failliet. Met enig kunst en vliegwerk doorstaat Constructam deze crisis.
Langzaam naar het einde
Vanaf 1977 worden de caravans uitgevoerd met een karakteristieke bruine of blauwe band.
Omdat men overtuigd is dat de fabriek in Houthalen het niet redt met alleen de productie
van meubilair, besluit men vanuit het hoofdkantoor in Temse om in 1974 ook met de
productie van caravans in Houthalen te beginnen. Voor deze nieuwe productielijn wordt de
firma NV Temka opgericht. Het hoofdkantoor is, net als dat van Constructam, gevestigd aan de
Krijgsbaan 247 in Temse.
Onder die nieuwe firmanaam wordt dan ook nog het nieuwe caravanmerk International
Trailers (IT) opgericht. De modellen van deze caravan sluiten veel meer aan bij de
traditionele caravanbouw van de concurrentie, en zijn dan ook een stuk goedkoper om te
bouwen.
Problemen met de Constructam
Omdat de bouw van de Constructam ook in deze periode nog steeds erg arbeidsintensief en
de caravan daarom relatief duur is, worden er steeds minder caravans verkocht. Een extra
reden van de terugvallende verkoop is dat Constructam vanaf de ingrijpende constructie
verandering in 1972 te maken heeft gekregen met ernstige vocht problemen waardoor bij
veel caravans de vloer begon te rotten.
Dit laatste grote probleem, de economische terugval en de hoge energieprijzen, betekenden
het einde voor Constructam. Constructam gaat als een van de laatste Belgische
caravanproducenten in 1982 failliet en daarmee komt er na 35 jaar een einde aan de
productie van deze legendarische caravan aan de Krijgsbaan in Temse!
Tegenwoordig zijn de oude productiehallen en kantoren aan de Krijgsbaan 247 onderdeel
van het Bedrijvenpark Constructam. Het bedrijvenpark organiseert zelfs een Open deuren
weekend en gebruikt het Constructam logo op hun website!
Een nieuwe generatie
In 1986 wordt de naam Constructram Caravans overgenomen door Chateau BV uit het
Brabantse Budel.
Bij de fabrieken van Chateau Caravans in Hamont-Achel (Belgisch Limburg) worden het
ontwerp en de voorbereidingen voor een geheel vernieuwde Constructam, met niet voor
niets de naam The New Generation, in de ontwikkelingsafdeling voorbereid.
Voor de productie van deze nieuwe caravan probeert men zo dicht mogelijk bij de
conventionele caravanbouw aan te sluiten.
Een citaat uit de folder van de New Generation:
“Opgenomen in de Chateau Caravan Groep is het beroemde Constructam-ontwerp nog verder geperfektioneerd. Een nieuw tijdperk breekt aan voor een caravan, die al een rijke historie achter zicht heeft. Want caravanners die gesteld zijn op werkelijke topklasse, hebben altijd voor dit vermaarde merk gekozen. En nu dus de nieuwe serie van Constructam: de Condor, de Coral en de Comet. Per type zijn diverse formaten en uitvoeringen mogelijk. Het is een voorrecht zo’n klasse-serie te mogen presenteren, want de nieuwe Constructam is fraaier dan ooit!”
Door onder anderen de hoge productiekosten besluit Chateau in 1988 te stoppen met de productie van de New Generation en lijkt er een definitief einde aan de productie van Constructam caravans te komen. Er zijn dan in totaal zo’n 400 The New Generation caravans gebouwd.
“Opgenomen in de Chateau Caravan Groep is het beroemde Constructam-ontwerp nog verder geperfektioneerd. Een nieuw tijdperk breekt aan voor een caravan, die al een rijke historie achter zicht heeft. Want caravanners die gesteld zijn op werkelijke topklasse, hebben altijd voor dit vermaarde merk gekozen. En nu dus de nieuwe serie van Constructam: de Condor, de Coral en de Comet. Per type zijn diverse formaten en uitvoeringen mogelijk. Het is een voorrecht zo’n klasse-serie te mogen presenteren, want de nieuwe Constructam is fraaier dan ooit!”
Door onder anderen de hoge productiekosten besluit Chateau in 1988 te stoppen met de productie van de New Generation en lijkt er een definitief einde aan de productie van Constructam caravans te komen. Er zijn dan in totaal zo’n 400 The New Generation caravans gebouwd.
Toch nog een nieuwe Constructam!
In 2008 neemt Jacky Broers, bij Chateau medeverantwoordelijk voor productinnovatie en
productontwikkeling, na het faillissement van Chateau het merk Constructam over. Hij
neemt het initiatief om een moderne versie van de klassieke Constructam te ontwerpen en
noemt deze de C420. Dit is een erg luxe caravan en is daarmee aangepast aan de behoeften
van de moderne caravan gebruiker. Zo zijn de modernste apparaten, een elektrische
installatie met oplaadbare accu, led licht met afstandsbediening ingebouwd.
In samenwerking met de TTP Group, een groep zelfstandige ondernemingen in de transport-
en toerismebranche met onder meer Solmar Tours en Home-Car, wordt het ontwerpconcept
voor de Constructam C420 uitgewerkt en wordt binnen de TTP Group de producent Mobil
Partner ingeschakeld voor de bouw van de C420.
In totaal zijn negen C420 caravans geproduceerd. De eerste drie zijn gebouwd in 2010 en waren nog echte prototypes die dienden om mee op beurzen te staan. In 2010 worden de prototypes, eerst in Utrecht en dan tijdens de Salon Mobicar in Brussel, gepresenteerd. Het publiek is erg enthousiast en er kunnen op beide beurzen makkelijk 100 potentiële kopers gevonden worden! Helaas gaat de producent Mobile Partner in Overpelt, mede door de bankencrisis, in 2011 failliet nog voordat de eerste bestellingen geproduceerd kunnen worden. Nog net voor het faillissement in het voorjaar van 2011 zijn zes volledig afgewerkte C420 productiecaravans met verschillende interieur indelingen gerealiseerd. Deze zijn bij het faillissement van Mobile Partner door de firma Constructam BV. opgeëist. Vier van de zes afgewerkte productiecaravans zijn overgenomen door Caravan en Camperbedrijf Fred Heijda in Loon op Zand. Drie van deze unieke caravans zijn inmiddels verkocht. De overige twee C420 modellen zijn, samen met de Industriële Eigendommen en Merkrechten tot op heden in eigendom van Jacky Broers.
In totaal zijn negen C420 caravans geproduceerd. De eerste drie zijn gebouwd in 2010 en waren nog echte prototypes die dienden om mee op beurzen te staan. In 2010 worden de prototypes, eerst in Utrecht en dan tijdens de Salon Mobicar in Brussel, gepresenteerd. Het publiek is erg enthousiast en er kunnen op beide beurzen makkelijk 100 potentiële kopers gevonden worden! Helaas gaat de producent Mobile Partner in Overpelt, mede door de bankencrisis, in 2011 failliet nog voordat de eerste bestellingen geproduceerd kunnen worden. Nog net voor het faillissement in het voorjaar van 2011 zijn zes volledig afgewerkte C420 productiecaravans met verschillende interieur indelingen gerealiseerd. Deze zijn bij het faillissement van Mobile Partner door de firma Constructam BV. opgeëist. Vier van de zes afgewerkte productiecaravans zijn overgenomen door Caravan en Camperbedrijf Fred Heijda in Loon op Zand. Drie van deze unieke caravans zijn inmiddels verkocht. De overige twee C420 modellen zijn, samen met de Industriële Eigendommen en Merkrechten tot op heden in eigendom van Jacky Broers.
Voor dit stuk is gebruik gemaakt van verschillende bronnen die deels op het internet
te raadplegen zijn.
Het boekje dat ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Constructam Caravan Club is samengesteld en geschreven door Diane Stender-Jansen.
Het boekje: Constructam. Geschreven door Ad Hogenboezem. Dit is een uitgave van de Oldtimer Caravan Club. Het is verzameling folders, advertenties en kleine stukken tekst.
Onderzoeksrapport Expo ’58 en/in het Waasland. De Erfgoedcel Waasland. http://docplayer.nl/9727406-Onderzoeksrapport-expo-58-en-in-het-waasland.html
Trouw/kwartet, 13 december 1973, blz. 16 https://schiedam.courant.nu/issue/TR-ROT/1973-12-13/edition/0/page/16?query=
Den Trekker. Blad van de Belgian Oldtimer Caravan Club. Najaarseditie 2014. blz. 5 en 6
http://www.caravan-museum.de/index.html http://classiccaravan.nl/constructam-nieuws/
https://www.madeinlimburg.be/nieuws/gloednieuwe-sleurhut-komt-uit-overpelt/
https://www.madeinlimburg.be/nieuws/overpeltse-caravanproducent-failliet-verklaard/
https://www.caravans.nl/constructam/constructam-420-uniek-model-vast-bed-zit-689342.html
Het boekje dat ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Constructam Caravan Club is samengesteld en geschreven door Diane Stender-Jansen.
Het boekje: Constructam. Geschreven door Ad Hogenboezem. Dit is een uitgave van de Oldtimer Caravan Club. Het is verzameling folders, advertenties en kleine stukken tekst.
Onderzoeksrapport Expo ’58 en/in het Waasland. De Erfgoedcel Waasland. http://docplayer.nl/9727406-Onderzoeksrapport-expo-58-en-in-het-waasland.html
Trouw/kwartet, 13 december 1973, blz. 16 https://schiedam.courant.nu/issue/TR-ROT/1973-12-13/edition/0/page/16?query=
Den Trekker. Blad van de Belgian Oldtimer Caravan Club. Najaarseditie 2014. blz. 5 en 6
http://www.caravan-museum.de/index.html http://classiccaravan.nl/constructam-nieuws/
https://www.madeinlimburg.be/nieuws/gloednieuwe-sleurhut-komt-uit-overpelt/
https://www.madeinlimburg.be/nieuws/overpeltse-caravanproducent-failliet-verklaard/
https://www.caravans.nl/constructam/constructam-420-uniek-model-vast-bed-zit-689342.html